1- Tranh chấp về đấu thầu là gì?
Tranh chấp về đấu thầu là gì? Theo khoản 8 Điều 4 Luật Đấu thầu 2023 thì: “Đấu thầu là quá trình lựa chọn nhà thầu để ký kết, thực hiện hợp đồng cung cấp dịch vụ tư vấn, dịch vụ phi tư vấn, mua sắm hàng hóa, xây lắp, lựa chọn nhà đầu tư để ký kết, thực hiện hợp đồng dự án đầu tư kinh doanh trên cơ sở bảo đảm cạnh tranh, công bằng, minh bạch, hiệu quả kinh tế và trách nhiệm giải trình”.
Còn tranh chấp được hiểu là những mâu thuẫn và xung đột phát sinh trong đời sống, giữa các cá nhân, tổ chức trong các quan hệ xã hội. Phạm vi của tranh chấp rất rộng bởi gồm nhiều dạng và trong nhiều lĩnh vực khác nhau.
Từ đó, có thể rút ra kết luận: Tranh chấp về đấu thầu được hiểu là những mâu thuẫn, xung đột phát sinh trong quá trình đấu thầu. Đó có thể là tranh chấp giữa các nhà thầu với nhau hoặc giữa nhà thầu với nhà đầu tư…
2- Các loại tranh chấp về đấu thầu thường gặp
Đấu thầu được thực hiện theo một quy trình nghiêm ngặt. Trong suốt quá trình từ khi bắt đầu tổ chức đấu thầu cho tới khi thực hiện hợp đồng và sau hợp đồng sẽ có nhiều vấn đề phát sinh. Theo đó, tranh chấp về đấu thầu thường gặp, bao gồm các dạng:
Tranh chấp liên quan đến quá trình đấu thầu
Đây là những tranh chấp đầu tiên thường xảy ra ở giai đoạn đầu của gói thầu. Các tranh chấp như:
- Tranh chấp về tiêu chí lựa chọn nhà thầu: Đây là một trong những tranh chấp phổ biến nhất trong đấu thầu. Các nhà thầu thường tranh luận về tiêu chí lựa chọn, đặc biệt là khi họ cảm thấy các tiêu chí này không công bằng hoặc không minh bạch. Luật Đấu thầu 2023 yêu cầu các tiêu chí phải rõ ràng và công khai để đảm bảo sự công bằng trong quá trình lựa chọn.
- Tranh chấp về kết quả lựa chọn nhà thầu: Kết quả lựa chọn nhà thầu có thể gây ra tranh cãi, đặc biệt khi có nhà thầu cảm thấy mình bị đối xử không công bằng. Theo quy định hiện hành, các bên tham gia đấu thầu có quyền khiếu nại nếu cảm thấy quá trình lựa chọn không tuân thủ quy định.
Tranh chấp liên quan đến hợp đồng
Sau khi lựa chọn được nhà thầu, các bên liên quan sẽ tiến hành ký kết hợp đồng để thực hiện gói thầu. Ở giai đoạn này cũng dễ phát sinh tranh chấp, như:
- Tranh chấp về nội dung hợp đồng: Sau khi nhà thầu được lựa chọn, việc ký kết hợp đồng có thể gặp khó khăn nếu các bên không thống nhất được về các điều khoản cụ thể. Các tranh chấp này thường liên quan đến giá cả, thời gian thực hiện, quyền, nghĩa vụ và trách nhiệm của các bên.
- Tranh chấp về việc thực hiện hợp đồng: Trong quá trình thực hiện hợp đồng, các vấn đề về tiến độ, chất lượng và chi phí có thể dẫn đến tranh chấp.
Tranh chấp liên quan đến thanh toán và quyết toán
Đây là bước cuối cùng của việc hoàn thiện gói thầu. Tuy nhiên, vấn đề thanh, quyết toán khá nhạy cảm. Do đó, ở giai đoạn này, các bên thường phát sinh tranh chấp:
- Tranh chấp về thanh toán: Việc thanh toán không đúng thời hạn hoặc không đủ có thể gây ra xung đột giữa bên mời thầu và nhà thầu. Các tranh chấp này thường liên quan đến sự chênh lệch về số tiền hoặc thời gian thanh toán.
- Tranh chấp về quyết toán hợp đồng: Khi hợp đồng hoàn thành, việc quyết toán có thể gặp khó khăn nếu các bên không đồng ý về khối lượng công việc đã thực hiện hoặc chi phí phát sinh.
3- Phương thức giải quyết tranh chấp về đấu thầu
Khi tranh chấp xảy ra cần nhanh chóng lựa chọn cách giải quyết để giảm thiểu thiệt hại. Theo đó, với các tranh chấp về đấu thầu, chúng ta có thể xem xét đến các phương thức giải quyết sau:
Giải quyết nội bộ
Giải quyết nội bộ qua thương lượng và hòa giải là phương thức ưu tiên đầu tiên khi xảy ra tranh chấp. Phương thức này giúp các bên duy trì mối quan hệ hợp tác, tiết kiệm chi phí và thời gian. Thông thường, các bên sẽ tìm cách thỏa thuận để giải quyết tranh chấp mà không cần đến sự can thiệp từ bên thứ ba.
Ưu điểm: Nhanh chóng, ít tốn kém và bảo vệ quan hệ hợp tác giữa các bên.
Nhược điểm: Đòi hỏi thiện chí từ cả hai bên và không phải lúc nào cũng thành công nếu có sự chênh lệch quyền lực hoặc không đạt được sự thống nhất.
Một số tranh chấp có thể được giải quyết bởi ban quản lý dự án hoặc tổ chuyên gia đấu thầu, những người có trách nhiệm giám sát quá trình đấu thầu và thực hiện hợp đồng. Đây là cách tiếp cận ban đầu trước khi đi đến các phương thức giải quyết khác phức tạp hơn.
Kiến nghị
Theo khoản 1 Điều 89 Luật Đấu thầu 2023 thì nhà thầu khi thấy quyền và lợi ích hợp pháp của mình bị ảnh hưởng thì được quyền kiến nghị người có thẩm quyền, chủ đầu tư, bên mời thầu xem xét lại các vấn đề trong quá trình lựa chọn nhà thầu, kết quả lựa chọn nhà thầu. Kiến nghị thường được gửi đến cơ quan hoặc tổ chức quản lý trực tiếp quá trình đấu thầu.
Ưu điểm:
- Quy trình kiến nghị thường đơn giản hơn so với khiếu nại và khởi kiện, giúp tiết kiệm thời gian và chi phí cho nhà thầu
- Kiến nghị thường được giải quyết trong thời gian ngắn
- Không yêu cầu chi phí lớn
- Dễ tiếp cận và phù hợp với các tranh chấp nhỏ
Nhược điểm:
- Hiệu lực pháp lý không cao
- Không có biện pháp bắt buộc
- Phụ thuộc vào thiện chí của các bên liên quan
Khiếu nại
Nhà thầu có thể nộp đơn khiếu nại lên cơ quan tổ chức đấu thầu hoặc các cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền. Theo khoản 1 Điều 7 Luật Khiếu nại 2011 thì nhà thầu có thể thực hiện khiếu nại lần đầu. Nếu không được giải quyết thì thực hiện khiếu nại lần hai.
Ưu điểm:
- Có tính ràng buộc pháp lý cao hơn
- Có quy trình cụ thể và rõ ràng
- Cơ hội xem xét lại toàn bộ quy trình đấu thầu
Nhược điểm:
- Thủ tục phức tạp và tốn thời gian
- Chi phí pháp lý và hành chính cao hơn
- Kết quả không đảm bảo
Trọng tài thương mại
Trọng tài thương mại là phương thức giải quyết tranh chấp phổ biến trong các hợp đồng đấu thầu, đặc biệt là với các hợp đồng quốc tế hoặc có giá trị lớn. Trọng tài cho phép các bên chọn trọng tài viên có chuyên môn, quy trình linh hoạt và bảo mật cao.
Theo quy định tại Điều 5 Luật Trọng tài Thương mại 2010, các bên có thể đưa tranh chấp ra Trung tâm Trọng tài hoặc Hội đồng Trọng tài mà họ đã thỏa thuận trong hợp đồng.
Ưu điểm:
- Quy trình linh hoạt
- Giải quyết nhanh chóng
- Tính bảo mật cao
- Phán quyết cuối cùng
Nhược điểm:
- Chi phí cao
- Hạn chế trong việc xem lại phán quyết
Toà án
Theo khoản 1 Điều 94 Luật Đấu thầu 2023 thì các bên có thể yêu cầu Tòa án giải quyết tranh chấp. Việc khởi kiện ra Tòa án được thực hiện theo quy định của pháp luật về tố tụng dân sự.
Ưu điểm:
- Quy trình rõ ràng và minh bạch
- Khả năng thi hành hiệu quả, cơ chế giám sát thi hành chặt chẽ
- Được quyền kháng cáo, kháng nghị
Nhược điểm:
- Chi phí cao, quy trình kéo dài
- Công khai và không có tính bảo mật như Trọng tài thương mại
4- Văn phòng Luật sư Tinh Hoa Việt – Địa chỉ tư vấn giải quyết tranh chấp về đấu thầu chuyên nghiệp
Tại sao nên chọn Văn phòng Luật sư Tinh Hoa Việt?
Văn phòng Luật sư Tinh Hoa Việt tự hào là một trong những đơn vị tiên phong trong việc cung cấp dịch vụ pháp lý chuyên sâu về lĩnh vực đấu thầu tại Việt Nam. Với kinh nghiệm phong phú và đội ngũ luật sư có chuyên môn cao, chúng tôi cam kết hỗ trợ khách hàng giải quyết các tranh chấp đấu thầu một cách hiệu quả và nhanh chóng, đảm bảo quyền lợi tối đa cho khách hàng trong các tình huống phức tạp liên quan đến quy trình và kết quả đấu thầu, thực hiện đấu thầu.
Đến với Tinh Hoa Việt, Quý Khách hàng sẽ được:
- Tư vấn và đại diện trong quá trình giải quyết tranh chấp đấu thầu
- Chuẩn bị đầy đủ hồ sơ liên quan để đàm phán, hoà giải hoặc khởi kiện tại cơ quan có thẩm quyền
- Hỗ trợ giải quyết tranh chấp đấu thầu qua các phương thức khác giúp tiết kiệm chi phí và thời gian
- Tư vấn các vấn đề pháp lý khác có liên quan.
Quy trình làm việc tại Văn phòng Luật sư Tinh Hoa Việt
- Tiếp nhận và phân tích vụ việc: Chúng tôi tiếp nhận thông tin chi tiết từ khách hàng về vụ việc tranh chấp đấu thầu và tiến hành phân tích sơ bộ. Dựa trên thông tin nhận được, Tinh Hoa Việt sẽ đánh giá tình hình pháp lý của vụ việc, xác định các vấn đề trọng tâm và đề xuất phương án giải quyết phù hợp.
- Xây dựng chiến lược giải quyết tranh chấp: Tư vấn cho khách hàng về các lựa chọn pháp lý khả thi, bao gồm các phương thức giải quyết tranh chấp khác nhau như đàm phán, hòa giải, trọng tài hoặc tố tụng tại tòa án. Sau đó xây dựng một kế hoạch hành động chi tiết, bao gồm các bước cụ thể và thời gian dự kiến cho quá trình giải quyết tranh chấp.
- Triển khai và theo dõi quá trình giải quyết: Đội ngũ luật sư của chúng tôi sẽ triển khai chiến lược giải quyết tranh chấp, bao gồm việc chuẩn bị hồ sơ, đại diện trong các phiên làm việc với cơ quan quản lý, trọng tài hoặc tòa án. Đồng thời liên tục theo dõi tiến trình của vụ việc và cập nhật thông tin cho khách hàng, đảm bảo rằng mọi bước đi đều được thực hiện một cách kịp thời và hiệu quả.
5- Kết luận
Trên đây là chia sẻ của chúng tôi về các loại tranh chấp về đấu thầu để bạn đọc tham khảo. Nếu bạn đọc có bất kỳ thắc mắc nào về vấn đề này hoặc các vấn đề pháp lý khác, hãy liên hệ với Văn phòng Luật sư Tinh Hoa Việt, theo Hotline: 090.606.0784 – Hotline: 091.542.4860, Email: vplstinhhoaviet@gmail.com hoặc truy cập website: https://lstinhhoaviet.vn/ để được chúng tôi hỗ trợ nhanh nhất.
