Một số quy định pháp luật về giải quyết khiếu nại lần đầu trong tố tụng dân sự

Khiếu nại là một trong những quyền cơ bản của công dân, được Hiến pháp, pháp luật ghi nhận và bảo đảm thực hiện. Giải quyết khiếu nại giúp bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của công dân, của tập thể và của Nhà nước khi bị xâm hại, đồng thời phản ánh tính đúng đắn trong hoạt động công vụ của cơ quan nhà nước. Trong hoạt động tố tụng dân sự, giải quyết khiếu nại là một hoạt động được quy định cụ thể trong Bộ luật Tố tụng dân sự 2015. Bài viết dưới đây sẽ nêu một số quy định pháp luật cơ bản về giải quyết khiếu nại lần đầu trong tố tụng dân sự.
1, Đối tượng bị khiếu nại:
Khoản 1 Điều 499 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015 quy định: “Cơ quan, tổ chức, cá nhân có quyền khiếu nại quyết định, hành vi trong tố tụng dân sự của cơ quan, người tiến hành tố tụng dân sự khi có căn cứ cho rằng quyết định, hành vi đó là trái pháp luật, xâm phạm quyền và lợi ích hợp pháp của mình.”
Như vậy, quyết định hoặc hành vi của cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng đều có thể trở thành đối tượng bị khiếu nại trong tố tụng dân sự nếu có căn cứ cho rằng quyết định, hành vi đó trái pháp luật, xâm phạm quyền và lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân khiếu nại.
2, Thời hiệu khiếu nại:
Thời hiệu khiếu nại được quy định tại Điều 502 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015. Theo đó, khi người khiếu nại nhận được hoặc biết được quyết định, hành vi tố tụng mà người đó cho rằng có vi phạm pháp luật thì có quyền khiếu nại trong thời hạn 15 ngày.
Trường hợp có sự kiện bất khả kháng hoặc trở ngại khách quan mà người khiếu nại không thực hiện được quyền khiếu nại theo đúng thời hạn quy định tại Điều này thì thời gian có sự kiện bất khả kháng hoặc trở ngại khách quan đó không tính vào thời hiệu khiếu nại.
3, Hình thức khiếu nại:
Việc khiếu nại phải được thực hiện bằng đơn. Trong đơn khiếu nại phải ghi rõ ngày, tháng, năm; họ, tên, địa chỉ của người khiếu nại; nội dung, lý do khiếu nại, yêu cầu của người khiếu nại, có chữ ký hoặc điểm chỉ của người khiếu nại. (Điều 503 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015)
4, Thẩm quyền giải quyết khiếu nại:
Đối với khiếu nại quyết định, hành vi của người tiến hành tố tụng thì thẩm quyền giải quyết khiếu nại được quy định tại Điều 504 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015:
1.Khiếu nại quyết định, hành vi của người tiến hành tố tụng là Thẩm phán, Phó Chánh án, Thẩm tra viên, Thư ký Tòa án, Hội thẩm nhân dân do Chánh án Tòa án đang giải quyết vụ việc dân sự có thẩm quyền giải quyết.
Đối với khiếu nại quyết định, hành vi tố tụng của Chánh án Tòa án thì Chánh án Tòa án trên một cấp trực tiếp có thẩm quyền giải quyết.
2. Khiếu nại quyết định, hành vi của người tiến hành tố tụng là Kiểm sát viên, Kiểm tra viên, Phó Viện trưởng Viện kiểm sát do Viện trưởng Viện kiểm sát giải quyết.
Đối với khiếu nại quyết định, hành vi tố tụng của Viện trưởng Viện kiểm sát thì Viện trưởng Viện kiểm sát cấp trên trực tiếp có thẩm quyền giải quyết.
3. Khiếu nại quyết định giải quyết khiếu nại lần đầu của Chánh án Tòa án, Viện trưởng Viện kiểm sát quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều này do Chánh án Tòa án trên một cấp trực tiếp, Viện trưởng Viện kiểm sát cấp trên trực tiếp giải quyết.
5, Thời hạn giải quyết khiếu nại:
Thời hạn giải quyết khiếu nại lần đầu là 15 ngày, kể từ ngày Tòa án, Viện kiểm sát nhận được khiếu nại. Trường hợp cần thiết, đối với vụ việc có tính chất phức tạp thì thời hạn giải quyết khiếu nại có thể được kéo dài nhưng không quá 15 ngày, kể từ ngày hết thời hạn giải quyết khiếu nại. (Điều 505 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015)
Trên đây là một số quy định pháp luật về giải quyết khiếu nại lần đầu trong tố tụng dân sự, nếu bạn đọc có bất kỳ thắc mắc nào về vấn đề này hoặc các vấn đề pháp lý khác, hãy liên hệ với Văn phòng Luật sư Tinh Hoa Việt, theo Hotline: 0972.496.388 hoặc 0247.101.6886 và Email: vplstinhhoaviet@gmail.com hoặc truy cập website:https://lstinhhoaviet.vn/ để được chúng tôi hỗ trợ nhanh nhất.